اعمال ماه مبارک رجب

ماه رجب از جمله ماه‌های بسیار پر فضیلت در اسلام است که بسیاری از معصومان به ویژه پیامبر مکرم اسلام (ص) بر انجام اعمال عبادی در آن تاکید فراوان کرده‌اند. ایسنا:  مشروح تقویم و اعمال ماه رجب بنا بر منابع دینی به شرح زیر است: روز اول: مطابق بعضى از روا?ات، روز ولادت امام محمد باقر (ع) در سال 57 هجرى. روز سوم: روز شهادت امام على النقى (ع) در سال 254 هجری. روز دهم: روز ولادت امام محمد تقى (ع) طبق بعضى از روا?ات.   روز س?زدهم: روز ولادت ام?ر مومنان على بن ابى طالب (ع) در داخل کعبه؛ 12 سال قبل از بعثت رسول خدا (ص). روز پانزدهم: مطابق برخى از نقل‌ها، روز وفات حضرت ز?نب کبری (س) در سال 63 هجرى. روز هجدهم: روز وفات جناب ابراه?م، فرزند رسول خدا (ص). روز ب?ست و پنجم: روز شهادت امام موسى بن جعفر (ع) در سال 183 هجرى. روز ب?ست و ششم: مطابق روا?تى، روز وفات حضرت ابوطالب (ع). روز ب?ست و هفتم: بعثت پ?امبر گرامى اسلام (ص).   ماه رجب و ماه‌هاى شعبان و رمضان، از ماه‌هاى بس?ار پرفض?لت هستند و از تعب?رات بعضى از روا?ات این‌گونه برمى‌آ?د که ماه رجب در م?ان ا?ن سه ماه، امت?از خاصى دارد؛ تا آنجا که ماه رجب «ماه خدا» نام?ده شده و ماه شعبان «ماه پ?امبر» و ماه مبارک رمضان «ماه امت».   ماه رجب ?کى از ماه‌هاى حرام است که آغاز و ادامه جنگ در آن با دشمنان اسلام حرام است (مگر جنگ دفاعى) و جنا?ات ن?ز در ا?ن ماه‌ها (ماههاى حرام) د?ه سنگ?ن‌ترى دارد.   پ?غمبر اکرم (ص) ماه رجب را «ماه أصَبّ» نام?ده‌اند ز?را رحمت خدا در ا?ن ماه بر امت فرو مى‌ر?زد.   از روا?ات متعددى که درباره روزه‌هاى ماه رجب ـ حتى ?ک روز از آن ـ وارد شده است، اهمیت فوق‌العاده ا?ن ماه و عبادت و خودسازى در آن کاملا روشن مى شود که در ا?نجا به گوشه‌اى از آن اشاره مى‌شود: 1ـ مرحوم «ش?خ صدوق» به سند معتبر از امام صادق (ع) نقل مى‌کند که ?کى از ?اران آن حضرت در اواخر ماه رجب خدمتشان رس?د. چون نظر مبارک امام (ع) به او افتاد، فرمودند: آ?ا در ا?ن ماه روزه گرفته‌اى؟ عرض کرد: نه. فرمودند: آن قدر ثواب از تو فوت شده است که اندازه آن را کسى جز خدا نمى‌داند. ا?ن ماه، ماهى است که خداوند آن را بر سا?ر ماه‌ها برترى بخش?ده و احترام آن را عظ?م شمرده و براى روزه داشتن آن، پاداش‌هاى مهمى قرار داده است. آن مرد عرض کرد: آ?ا اگر در بق?ه ا?ن ماه روزه بدارم، به بخشى از ثواب مى‌رسم؟ امام (ع) فرمودند: آرى. سپس ثواب‌هاى مهمى براى کسى که فقط روز آخر ماه ?ا دو روز آخر ماه ?ا سه روز آخر ماه را روزه بدارد، ب?ان فرمودند؛ مانند نجات از سکرات مرگ، عذاب قبر و لغزش بر صراط و شدا?د ق?امت و نا?ل شدن به برائت و رها?ى از آتش دوزخ.   2ـ در حد?ث د?گرى آمده است: «رجب» نام نهرى است در بهشت، از ش?ر سف?دتر و از عسل ش?ر?ن تر. هر کس ?ک روز از ا?ن ماه را روزه بدارد، از آن مى‌نوشد. 3ـ در حد?ث د?گرى از رسول خدا (ص) مى‌خوان?م که هر کس ?ک روز از ا?ن ماه را روزه بگ?رد، خشنودى عظ?م خدا را به دست آورده است، خشم الهى از او دور مى‌شود و درهاى جهنم به روى او بسته خواهد شد. 4ـ هر کس سه روز از ا?ن ماه را که پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد روزه بگ?رد، فض?لت بس?ار دارد و همچن?ن در سا?ر ماه‌هاى حرام. در روا?تى از رسول خدا (ص) آمده است: هر گاه کسى نتواند در ا?ن ماه روزه بگ?رد، هر روز صد مرتبه ا?ن تسب?حات را بخواند، تا ثواب روزه آن را در?ابد: «سُبْحانَ اللهِ الْجَل?لِ، سُبْحانَ مَنْ لا ?َنْبَغِى التَّسْب?حُ اِلاَّ لَهُ، سُبْحانَ الاَْعَزِّ الاَْکْرَمِ، سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّةَ وَهُوَ لَهُ اَهْلٌ ـ منزه است خداى بزرگ، منزه است آن که تنز?ه و تسب?ح جز براى او شا?سته ن?ست، منزه است خداى برتر و کر?م‌تر، منزه است آنکه لباس عزت در بر دارد و شا?سته آن است.»   از مجموع احاد?ث بالا و د?گر احاد?ث به خوبى روشن مى‌شود که ا?ن ماه، ماه تهذ?ب نفوس و خودسازى و آغاز ?ک دوره جد?د س?ر و سلوک الى الله است که از ماه رجب آغاز و به ماه مبارک رمضان منتهى مى‌شود. خوشا به حال آنان که قدر و منزلت ا?ن سه ماه را بدانند و از آن بهره کافى ببرند. اعمال مشترک ا?ن ماه ا?ن اعمال که مخصوص روز مع?نى ن?ست بلکه در تمام ماه انجام مى‌شود، بس?ار است؛ از جمله: 1ـ در تمام ماه رجب، ا?ن دعا را بخواند: ?ا مَنْ ?َمْلِکُ حَوآئِجَ السّآئِل?نَ، و?َعْلَمُ ضَم?رَ الصّامِت?نَ، لِکُلِّ مَسْئَلَة؛ اى که مالک حاجات خواستارانى و اى‌ که نهاد خاموشان دانى براى هر خواسته‌اى، مِنْکَ سَمْعٌ حاضِرٌ وَجَوابٌ عَت?دٌ. اللّـهُمَّ وَمَواع?دُکَ الصّادِقَةُ واَ?اد?کَ الفاضِلَةُ؛ از جانب تو گوشى شنوا و پاسخى آماده است خدا?ا به حق وعده‌هاى راستت و نعمت‌هاى بس?ار، وَ رَحْمَتُکَ الواسِعَةُ فَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَآلِ محمد؛ و رحمت وس?عت از تو خواهم که درود فرستى بر محمّد و آل محمد، واَنْ تَقْضِىَ حَوائِجى لِلدُّنْ?ا وَالاْخِرَةِ، اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَىْء قَد?رٌ؛ و حوا?ج دن?ا و آخرتم را برآورى که به راستى تو بر هر چ?ز توانا?ى.   همچنین رسول خدا (ص) فرموده‌اند: هر کس در ماه رجب صد مرتبه بگو?د «أَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذِ? لا إلهَ إِلاّ هُوَ، وَحْدَهُ لا شَرِ?کَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَ?ْهِ» و در پا?ان صدقه‌اى بدهد، خداوند کارش را به رحمت و مغفرت پا?ان دهد و هر کس 400 مرتبه آن را بگو?د فض?لت شه?دان را دارد. همچن?ن ایشان فرمودند: کسى که در ماه رجب هزار مرتبه «لا اِلهَ اِلاَّ اللّه» بگو?د، خداوند براى او حسنات فراوانى مى‌نو?سد.   در روا?تى آمده است: «هر کس در ماه رجب، در وقت صبح، 70 مرتبه و شبانگاه ن?ز 70 مرتبه بگو?د اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ أَتُوبُ اِلَ?ْهِ و پس از آن، دستها را بلند کند و بگو?د أَللّهُمَّ اغْفِرْ ل? وَ تُبْ عَلَىَّ اگر در همان ماه رجب بم?رد، خداوند از او راضى خواهد بود...».   در طول ا?ن ماه هزار مرتبه بگو?د «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ ذَاالْجَلالِ وَ الاْکْرامِ مِنْ جَم?عِ الذُّنُوبِ وَالاْثامِ» تا خداوند رحمان وى را ب?امرزد.   «س?ّد بن طاووس» در «اقبال» فض?لت فراوانى براى خواندن سوره «قل هو الله احد» در ماه رجب نقل کرده است. از جمله از رسول خدا (ص) روا?ت کرده است که هر کس با ن?ت پاک در ماه رجب، 10 هزار مرتبه سوره «قل هو الله احد» را بخواند، وارد عرصه ق?امت شود در حالى که از گناه پاک باشد مانند روزى که از مادر متولد شده است و 70 فرشته به استقبال او مى‌آ?ند و به وى بشارت بهشت را مى‌دهند.   همچن?ن آن حضرت براى هزار بار خواندن سوره «قل هو الله احد» در ا?ن ماه و حتى صد بار ن?ز پاداش ز?ادى ذکر کرد.   در روا?تى از رسول خدا (ص) نقل شده است که آن حضرت فرمود: «هر کس ?ک روز از ماه رجب را روزه بدارد و چهار رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت با ?ک سلام) و در رکعت اول صد مرتبه «آ?ة‌الکرسى» بخواند و در رکعت دوم دو?ست مرتبه «قل هو الله احد»، پ?ش از مردن جاى خود را در بهشت مى‌ب?ند و ?ا د?گرى جاى او را بب?ند (و براى او توص?ف کند)». ل?لة الرّغائب اول?ن شب جمعه ماه رجب را «ل?لة الرّغائب» گو?ند. رسول خدا (ص) در روا?تى که فض?لت ماه رجب را ب?ان مى کرد، فرمودند: «از اول?ن شب جمعه ماه رجب غافل نشو?د که فرشتگان آن را «ل?لة الرغائب» نام?دند.»   آنگاه رسول خدا (ص) اعمالى را براى آن شب به ا?ن ک?ف?ت ب?ان فرمود: «روز پنج شنبه اول ماه را روزه مى‌گ?رى. چون شب جمعه فرا رس?د، م?ان نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز مى‌گزارى (هر دو رکعت به ?ک سلام) و در هر رکعت از آن، ?ک مرتبه سوره «حمد» و سه مرتبه «إنا انزلناه» و دوازده مرتبه «قل هو الله احد» را مى خوانى. پس از اتمام نماز هفتاد مرتبه مى گو?ى: أللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد النَّبِىِّ الاُْمِّىِّ وَ عَلى آلِهِ آنگاه به سجده مى‌روى و هفتاد بار مى‌گو?ى: «سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ» سپس سر از سجده برمى دارى و هفتاد بار مى گو?ى: «رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ أنْتَ العَلِىُّ الاْعْظَمُ» بار د?گر ن?ز به سجده مى‌روى و هفتاد مرتبه مى‌گو?ى: «سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ» آنگاه حاجت خود را مى‌طلبى که ان‌شاءالله برآورده خواهد شد.   رسول خدا(ص) در فض?لت ا?ن اعمال فرمود: «کسى که چن?ن نمازى را بخواند، خداوند همه گناهانش را ب?امرزد...»   عمره رجب?ه   انجام «عمره»، در ماه رجب فض?لت فراوان دارد. طبق روا?ات اهل ب?ت (ع) «عمره» در ماه رجب فض?لتى هم‌رد?ف حج (تمتع) دارد.   در روا?تى از امام صادق (ع) آمده است: «اَفْضَلُ الْعُمْرَةِ، عُمْرَةُ رَجَب؛ با فض?لت‌تر?ن عمره، عمره در ماه رجب است».   شب اوّل ماه: انجام اعمالى در ا?ن شب با ارزش، مورد سفارش است   اول: از رسول خدا (ص) نقل شده است که به هنگام رو?ت هلال ماه رجب، ا?ن دعا را مى‌خواند: اَللّـهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَ?ْنا بِالاَْمْنِ وَ الاْ?مانِ، وَ السَّلامَةِ وَ الاِْسْلامِ، رَبّى وَرَبُّکَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ؛ خدا?ا ا?ن ماه را بر ما نو کن به امن?ت و ا?مان و سلامت و د?ن اسلام پروردگار من و پروردگار تو (اى ماه) خداى عزوجل است.   و همچن?ن از آن حضرت نقل شده است که وقتى هلال ماه رجب را مى‌د?د، مى‌فرمودند: اَللّـهُمَّ بارِکْ لَنا فى رَجَب وَ شَعْبانَ، وَ بَلِّغْنا شَهْرَ رَمَضانَ، وَ اَعِنّا عَلَى الصِّ?امِ وَ الْقِ?امِ، وَ حِفْظِ اللِّسانِ، وَ غَضِّ الْبَصَرِ، وَ لا تَجْعَلْ حَظَّنا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ؛ خدا?ا برکت ده بر ما در ماه رجب و شعبان و ما را به ماه رمضان برسان و کمکمان ده براى گرفتن روزه و شب زنده دارى و نگهدارى زبان و پوش?دن چشم و بهره ما را از آن ماه تنها گرسنگى و تشنگى قرار مده. دوم: غسل کردن مرحوم «س?ّد بن طاووس» مى گو?د در کتب «عبادات» روا?تى از رسول خدا (ص) ?افتم که آن حضرت فرمود: «هر کس درک کند ماه رجب را و در اول، وسط و آخر آن، غسل کند همانند روزى که از مادر متولد شده، از گناهان خارج گردد (و پاک شود).»   سوم: ز?ارت امام حس?ن (ع) در ا?ن شب فض?لت بس?ار دارد. چهارم: بعد از نماز مغرب، ب?ست رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به ?ک سلام) و در هر رکعت ?ک بار سوره «حمد» و ?ک بار سوره «توح?د» بخواند. رسول خدا (ص) در پاداش ا?ن عمل فرمود: هر کس چن?ن کند، به خدا سوگند خودش، خانواده‌اش، مالش و فرزندانش محفوظ بمانند و از عذاب قبر پناه داده شود... و در ق?امت به سرعت از صراط بگذرد.   پنجم: بعد از نماز عشا، دو رکعت نماز به‌جا آورد، در رکعت اول «حمد» و «الم نشرح» را ?ک مرتبه و سوره «قل هو الله احد» را سه مرتبه بخواند و در رکعت دوم، سوره هاى «حمد»، «اَلَم نشرح»، «قل هو الله احد» و «معوّذت?ن» (سوره هاى ناس و فلق) را ?ک‌بار بخواند و پس از سلام سى مرتبه بگو?د: «لا اله الاّ الله» و سى مرتبه «صلوات» بفرستد.   رسول خدا (ص) فرمود: کسى که ا?ن عمل را انجام دهد، خداوند گناهانش را مى‌آمرزد و از گناه پاک مى‌شود.   ششم: سى رکعت نماز بخواند، (هر دو رکعت به ?ک سلام) در هر رکعت ?ک مرتبه «حمد» و ?ک مرتبه «قل ?ا ا?ّها الکافرون» و سه مرتبه «قل هو الله احد» را بخواند. در روا?تى رسول خدا (ص) فرمود: هر مرد و زن مومنى چن?ن کند، خداوند تمام گناهان کوچک و بزرگ وى را مى‌آمرزد و تا سال بعد، خداوند نامش را در فهرست «نمازگزاران» مى‌نو?سد و از نفاق پاک مى‌شود.   هفتم: اح?اى شب اول ماه: «ش?خ طوسى» در «مصباح المتهجّد» از امام صادق (ع) از جدش از ام?ر مؤمنان على (ع) نقل کرده است که آن حضرت دوست داشت که در چهار شب از شب‌هاى سال، فارغ از هر چ?ز، به عبادت بپردازد شب اوّل ماه رجب، شب ن?مه شعبان، شب ع?د فطر و شب ع?د قربان.   در حد?ثى د?گر، از امام صادق (ع) نقل شده است که: «تا مى توانى بر اح?اى شب هاى ع?د فطر، ع?د قربان و... شب اول رجب مراقبت کن».   هشتم: خواندن دعا?ى که از امام جواد (ع) نقل شده است که فرمود: مستحب است انسان، در شب اول رجب، با ا?ن کلمات، دعا کند: اَللّـهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ بِاَنَّکَ مَل?کٌ، وَاَنَّکَ عَلى کُلِّ شَىْء مُقْتَدِرٌ، وَاَنَّکَ ما تَشآءُ مِنْ أَمْر ?َکُونَ، خدا?ا از تو خواهم بواسطه آن که تو فرمانروا?ى و تو بر هر چ?ز توانا?ى و تو هر کارى را بخواهى مى شود اَللّـهُمَّ اِنّى اَتَوَجَّهُ اِلَ?ْکَ بِنَبِ?ِّکَ مُحَمَّد نَبِىِّ الرَّحْمَةِ، صَلَّى اللهُ عَلَ?ْهِ وَآلِهِ، خدا?ا من بسو?ت رو کنم بوس?له پ?امبرت محمّد پ?امبر رحمت درود تو بر او و آلش   ?ا مُحَمَّدُ ?ا رَسُولَ اللهِ، اِنّى اَتَوَجَّهُ بِکَ اِلَى اللهِ رَبِّکَ وَرَبِّى لِ?ُنْجِحَ بِکَ طَلِبَتى، اى محمّد اى رسول خدا براستى من به تو رو آورده ام براى رفتن به درگاه خدا پروردگار من و تو تا بلکه بوس?له تو حاجت روا گردم... شب س?زدهم امام صادق (ع) فرمود: «خداوند به ا?ن امت سه ماه ارزشمند عطا کرد که به امت هاى قبل نداده بود و آن ماهها، رجب، شعبان و ماه رمضان است و سه شب ن?ز به ا?ن امت عنا?ت کرد که به امت هاى پ?ش?ن نداده بود و آن شب هاى س?زدهم و چهاردهم و پانزدهم ماه است و همچن?ن سه سوره (بافض?لت و پرمحتوا) به ا?ن امت عطا کرد که به امّت هاى سابق نداده بود و آن سوره هاى «?س»، «مُلک» و «توح?د» است، از ا?ن رو هر کس که م?ان ا?ن سه فض?لت جمع کند، م?ان بهتر?ن عطاهاى ا?ن امّت جمع کرده است».   از امام (ع) سوال شد: «چگونه مى توان م?ان آنها جمع کرد؟»   فرمود: «در ل?الى ب?ض (سه شب مزبور) در ا?ن سه ماه نماز بخواند. به ا?ن نحو که «در شب س?زدهم، دو رکعت نماز بگزارد و در هر رکعتى پس از سوره «حمد» ا?ن سه سوره (?س، ملک و توح?د) را بخواند، و در شب چهاردهم، چهار رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت به ?ک سلام) و در هر رکعتى «حمد» و «?س» و «ملک» و «توح?د» را بخواند و در شب پانزدهم، شش رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت به ?ک سلام) و همان سوره ها را در هر رکعت بخواند».   امام (ع) در فض?لت ا?ن نمازها فرمود: «هر کس چن?ن کند فض?لت ا?ن سه ماه را به دست آورده و خداوند همه گناهانش را ـ جز شرک ـ مى آمرزد».   روز س?زدهم ماه   روز س?زدهم ماه رجب مصادف با ولادت ام?رالمؤمن?ن على (ع) است و اول?ن روز از ا?ام الب?ض است. روزه گرفتن در ا?ن روز، و دو روز بعد، ثواب فراوانى دارد و هر کس که بخواهد عمل «امّ داوود» را بجا آورد با?د ا?ن روز را روزه بگ?رد. روز چهاردهم ماه روزه گرفتن در ا?ن روز پاداش فراوانى دارد. در روا?تى از رسول خدا(ص) مى خوان?م: «هرکس که روز چهاردهم ماه رجب را روزه بگ?رد، خداوند پاداشى به وى عنا?ت کند که نه چشمى د?ده و نه گوشى شن?ده و نه بر قلبى خطور کرده باشد... .»   شب ن?مه ماه   ا?ن شب، شب ارزشمندى است که چند عمل در آن وارد شده است. اوّل: غسل. دوم: اح?اى آن شب به عبادت که فض?لت بس?ار دارد. سوم: ز?ارت امام حس?ن (ع) که ز?ارت آن حضرت در شب و روز ن?مه رجب مورد تأک?د قرار گرفته است.   چهارم: شش رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت با ?ک سلام) و در هر رکعتى «حمد» و «?س» و «ملک» و «توح?د» را بخواند . پنجم: بجا آوردن سى رکعت نماز، که در هر رکعت ?ک مرتبه «حمد» و ده مرتبه سوره «توح?د» را بخواند، در روا?تى از رسول خدا (ص) پاداش فراوانى براى ا?ن نماز ذکر شده است.   ششم: دوازده رکعت نماز (هر دو رکعت به ?ک سلام) و در هر رکعت ?ک بار «حمد» و ?ک بار «سوره» را مى خوانى و پس از پا?ان نمازها هر ?ک از سوره هاى «حمد»، «فلق»، «ناس»، «توح?د» و «آ?ة الکرسى» و همچن?ن سوره «قدر» را چهار مرتبه مى خوانى و پس از آن، چهار مرتبه مى‌گو?ى: سُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ وَ لاَ اِلهَ إِلاَّ اللهُ وَاللهُ اَکْبَر، سپس مى گو?ى: أللّهُ أللّهُ رَبِّ?، لا أُشْرِکُ بِهِ شَ?ْئاً، ما شاءَ اللهُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظ?مِ. روز ن?مه رجب روز مبارکى که در آن چند عمل وارد شده است: 1ـ غسل کردن. 2ـ ز?ارت امام حس?ن (ع)؛ در روا?تى از محمد بن ابى نصر نقل شده است که از امام رضا (ع) سوال کردم: «در چه ماهى ز?ارت امام حس?ن (ع) بهتر است؟» فرمود: «در ن?مه رجب و ن?مه شعبان».   3ـ بجا آوردن نماز جناب سلمان (همان گونه که در اعمال روز اوّل ماه رجب گذشت). اعمال امّ داوود از مهم‌تر?ن اعمال روز ن?مه رجب، عمل «امّ داود» است که به گفته علاّمه مجلسى: «ش?خ صدوق»، «ش?خ طوسى» و «س?ّد بن طاووس» (ره) به سندهاى معتبر آن را نقل کرده اند. ا?ن عمل براى برآمدن حاجات و رفع اندوه و غم، حلّ مشکلات و دفع ظلم ستمگران بس?ار مؤثر است. (و به گفته «علامه مجلسى»، در کتاب «زاد المعاد»، بارها تجربه شده است.)   شب ب?ست و هفتم ماه رجب (شب مبعث) شب مبعث از شب هاى مهمّ سال و بس?ار ارزشمند است و اعمالى براى ا?ن شب نقل شده است: اوّل: غسل کردن در ا?ن شب مستحب است. دوم: «ش?خ طوسى» در کتاب «مصباح المتهجّد» روا?تى را از امام جواد (ع) نقل کرده است که آن حضرت فرمود: «در ماه رجب، شبى است که از تمام آنچه که خورش?د بر آن مى تابد بهتر است و آن شب، شب «ب?ست و هفتم» ماه رجب است که در صبح ا?ن شب، رسول خدا(ص) به رسالت مبعوث گرد?د و از ش?ع?ان ما هر کس در آن شب عملى را انجام دهد، پاداش آن به اندازه عمل شصت سال خواهد بود.» از آن حضرت سوال شد: چه عملى در آن شب بهتر است؟   فرمود: پس از نماز «عشا» وقتى که خواب?دى، پ?ش از ن?مه شب، ?ا پس از ن?مه آن از خواب برمى خ?زى و دوازده رکعت نماز مى خوانى، در هر رکعتى، سوره «حمد» و ?ک سوره از سوره هاى کوچک مفصّل را مى‌خوانى. آنگاه در هر دو رکعتى که سلام نماز را دادى، مى نش?نى و هفت مرتبه سوره «حمد» و هفت مرتبه «معوّذت?ن» (سوره فلق و ناس) و سوره هاى «توح?د» و «کافرون» و سوره «قدر» و «آ?ة الکرسى» را هر کدام هفت مرتبه مى خوانى. آنگاه هر حاجتى که دارى از خداوند طلب کن. سوم: دوازده رکعت نماز است که نحوه آن در اعمال شب ن?مه رجب، ب?ان شد.   چهارم: ز?ارت حضرت ام?ر مؤمنان على (ع) در ا?ن شب، از افضل اعمال است. براى آن حضرت، در ا?ن شب سه ز?ارت نقل شده است.   روز ب?ست و هفتم ماه   ب?ست و هفتم رجب، روز مبعث است که روز بس?ار شر?ف و با ارزشى است.   در روا?تى از امام صادق (ع) روز مبعث به عنوان شر?فتر?ن اع?اد ?اد شده است. در هر حال بزرگان براى ا?ن روز، اعمالى ذکر کرده‌اند: اوّل: غسل کردن در ا?ن روز مستحب است.   دوم: روزه. ا?ن روز در م?ان روزهاى سال ?کى از چهار روزى است که روزه گرفتن آن فض?لت بس?ار دارد و پاداش فراوانى براى آن نقل شده است.   در روا?تى از امام صادق (ع) مى‌خوان?م: «هر کس در روز ب?ست و هفتم رجب روزه بگ?رد، خداوند براى او پاداش روزه هفتاد سال را مى نو?سد».   سوم: ز?اد صلوات فرستادن.   در روا?تى از امام صادق (ع) نقل شده است که: «در ا?ن روز روزه مى گ?رى و بر محمد و آلش ز?اد صلوات مى فرستى.»   چهارم: ز?ارت رسول خدا و ام?ر مؤمنان (عل?هما السلام) است.   پنجم: دوازده رکعت نماز است.   از «ر?ّان بن صلت» نقل شده است که هنگامى که امام محمّد تقى (ع) در بغداد بود، روز ن?مه رجب و روز ب?ست و هفتم رجب را روزه مى گرفت و همه ملازمان و ?اران آن حضرت ن?ز روزه گرفتند. آنگاه به ما فرمودند، دوازده رکعت نماز بجا آور?م (هر دو رکعت به ?ک سلام) که در هر رکعت، «حمد» و «سوره اى» بخوان?م و هنگامى که نمازها به پا?ان رس?د، هر ?ک از سوره هاى حمد، توح?د و معوّذت?ن (فلق و ناس) را چهار مرتبه بخوان?م، آنگاه چهار مرتبه گفته شود: لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ، وَ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظِ?مِ; و چهار مرتبه: اَللهُ اَللهُ رَبِّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَ?ْئاً و چهـار مرتبـه: لا اُشْرِکُ بِرَبّى اَحَـداً. ششم: دوازده رکعت نماز د?گر: «ش?خ طوسى»، از حس?ن بن روح (رحمه الله) روا?ت کرده است که در ا?ن روز دوازده رکعت نماز بجا مى آورى و در هر رکعت حمد و هر سوره اى که خواستى مى خوانى و پس از هر دو رکعت و سلام نماز، مى خوانى: اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذى لَمْ ?َتَّخِذْ وَلَداً، وَ لَمْ ?َکُنْ لَهُ شَر?کٌ فى الْمُلْکِ، وَ لَمْ ?َکُنْ لَهُ وَلِىٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَکَبِّرْهُ تَکْب?راً، ?ا عُدَّتى فى مُدَّتى ?ا وَل?ّى فى نِعْمَتى،?ا غِ?اثى فى رَغْبَتى،?ا نَجاحى فى حاجَتى ?احافِظى فى غَ?ْبَتى،?اکافِىَّ (کافِىَ) فى وَحْدَتى،?ااُنْسى فى وَحْشَتى اَنْتَ السّاتِرُ عَوْرَتى فَلَکَ الْحَمْدُ، وَ اَنْتَ الْمُق?لُ عَثْرَتى فَلَکَ الْحَمْدُ وَاَنْتَ الْمُنْعِشُ صَرْعَتى فَلَکَ الْحَمْدُ،صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاسْتُرْ عَوْرَتى، وَ آمِنْ رَوْعَتى، وَ اَقِلْنى عَثْرَتى، وَ اصْفَحْ عَنْ جُرْمى، وَتَجاوَزْ عَنْ سَ?ِّئاتى فى اَصْحابِ الْجَنَّةِ، وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذى کانُوا ?ُوعَدُونَ.   وقتى که نماز و دعا پا?ان ?افت، هر ?ک از سوره هاى حمد، اخلاص، معوّذت?ن، کافرون، انّاانزلناه و آ?ة الکرسى را هفت مرتبه مى خوانى. سپس هفت بار مى گو?ى: لا اِلـهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ و آنگاه هفت مرتبه مى گو?ى: اَللهُ اَللهُ رَبِّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَ?ْئاً. پس از آن، هرچه از خدا مى خواهى طلب نما. هفتم: دعا?ى است که وقتى امام موسى بن جعفر (ع) را در روز 27 رجب سال 179 هجرى از مد?نه به سوى بغداد حرکت دادند، آن را خواند: ?ا مَنْ اَمَرَ بِالْعَفْوِ وَالتَّجاوُزِ، وَضَمَّنَ نَفْسَهُ الْعَفْوَ وَالتَّجاوُزَ، ?ا مَنْ عَفى وَتَجاوَزَ، اُعْفُ عَنّى وَتَجاوَزْ ?ا کَر?مُ، اَللّـهُمَّ وَقَدْ اَکْدَى الطَّلَبُ، وَاَعْ?َتِ الْح?لَةُ وَالْمَذْهَبُ، وَدَرَسَتِ الاْمالُ، وَانْقَطَعَ الرَّجآءُ اِلاَّ مِنْکَ، وَحْدَکَ لا شَر?کَ لَکَ ... روز آخر ماه   در ا?ن روز، نماز جناب سلمان را بجا مى آورى. همچن?ن روزه ن?ز در ا?ن روز پاداش فراوان دارد، امام رضا (ع) فرمود: «هر کس روز آخر ماه رجب را روزه بگ?رد، خداوند گناهانش را مى آمرزد».