مختصر? از زندگ?نامه امام هاد?(ع)
مختصر? از زندگ?نامه امام هاد?(ع)
زندگى ابو الحسن على الهادى ابن محمد الجواد ابن على الرضا ابن موسى الکاظم ابن جعفر الصادق بن محمد الباقر بن على ز?ن العابد?ن بن الحس?ن بن على بن ابى طالب عل?هم السلام.
ش?خ در مصباح مىنو?سد: روا?تشده است که حضرت ابو الحسن على بن محمد عسکرى (ع) در روز 27 ذى حجه به دن?ا آمد. سپس وى مىگو?د: ابن ع?اش گفته است: م?لاد ابو الحسن ثالث روز دوم رجب بوده است. همچن?ن وى تولد آن حضرت را روز پنجم هم ذکر کرده است. ش?خ گو?د: ابراه?م بن هاشم قمى گفته است: ابو الحسن عسکرى (ع) در روز سه شنبه س?زدهم رجب از سال 214 هجرى د?ده به دن?ا گشود».
کل?نى در کافى نو?سد: آن حضرت در ن?مه ذى حجه از سال 212 به دن?ا آمد. البته برخى ن?ز روا?ت کردهاند که تولد آن حضرت در ماه رجب و در سال 214 بوده است. در کشف الغمة ن?ز گفته شده است که آن حضرت در روز جمعه پا به دن?ا گذارد.
ش?خ مف?د گو?د: «محل تولد آن حضرت در صر?ا، ?کى از قراى مد?نه بود».
نگارنده: در بس?ارى از نسخ جاى ولادت آن حضرت را هم?ن قر?ه و با هم?ن املا نوشتهاند و در برخى از نسخ ضبط آن به صورت«صربا» بوده است. البته نام چن?ن محلى نه در معجم البلدان و نه در ه?چ ?ک از کتب لغت ذکر نشده است. تنها ابن شهر آشوب در مناقب، در بخش الجلاء و الشفاء، گفته است: صر?ا قر?هاى است که موسى بن جعفر آن را به فاصله سه م?لى از شهر مد?نه بنا کرده است.
امام هادى (ع) به قولى در ب?ست و پنجم جمادى الاخره و به قول د?گر، در سوم رجب و به د?گر قول در روز دوشنبه ب?ست و هفتم جمادى الاخره در ن?مه روز و در سال 254 هجرى، در شهر سامراء د?ده از جهان فروبست. آن حضرت در روزگار خلافت معتز وفات ?افت و بنابرا?ن، عمر آن حضرت اندکى کمتر از چهل سال ?ا 41 سال و شش و ?ا هفت ماه بوده است. از ا?ن مدت، شش سال و پنج ماه با پدرش و 33 سال و چند ماه، به قولى نه ماه، پس از وى ز?سته که ا?ن مدت را دوران امامت و خلافت آن حضرت محسوب کردهاند. آن امام (ع) دنباله خلافت معتصم و سپس خلافت واثق ، متوکل ، منتصر ، مستع?ن و معتز را درک کرد و در پا?ان حکومت معتمد، به شهادت رس?د.
مدت اقامت آن حضرت در سر من راى، ب?ست سال و چند ماه بود و پس از وفات، در خانهاش واقع در سر من راى به خاک سپرده شد.
مادر آن حضرت
مادر آن حضرت کن?زى بود به نام سمانه مغرب?ه. و در مناقب است که مادرش معروف به س?ده ام الفضل بود.
کن?ه آن حضرت
کن?ه وى ابو الحسن بود. برخى ن?ز وى را ابو الحسن ثالث مىخواندند.
لقب آن حضرت
ابن طلحه گو?د: القاب آن حضرت عبارت بودند از: ناصح، متوکل، فتاح، نقى، مرتضى و مشهورتر?ن القاب وى متوکل بود. اما آن حضرت ا?ن لقب را مخفى مىکرد و به اصحابش مىفرمود از ?اد کردن وى با ا?ن لقب بپره?زند. ز?را متوکل، لقب خل?فه عباسى بود.
نگارنده: همچن?ن آن حضرت به دو لقب هادى و نقى ن?ز شهرت داشت.
در مناقب در ا?ن باره آمده است: القاب آن حضرت عبارت بودند از: نج?ب، مرتضى، هادى، نقى، عالم، فق?ه، ام?ن، مؤتمن، ط?ب و عسکرى. وى معروف به عسکرى بود و خود و فرزند بزرگوارش به عسکر??ن معروف?ت دارند. ش?خ صدوق در علل الشرا?ع و معانى الاخبار گو?د: از استادان خود رضى الله عنهم، شن?دم که مىگفتند: محلهاى که على بن محمد و حسن بن على عل?هما السلام در آن در سر من راى ساکن بودند، عسکر نام?ده مىشد از ا?ن رو به هر ?ک از ا?ن دو امام عسکرى گفته مىشود».
در نساب سمعانى است که عسکرى منسوب به عسکر در سر من راى است. سر من راى را معتصم بنا نهاد. بد?ن ترت?ب که چون شمار سپاه?انش بس?ار شد و بغداد براى آنها تنگ بود و مردم مورد آزار و اذ?ت قرار مىگرفتند، همراه با سپاه?انش بد?ن موضع نقل مکان کرد و در آنجا کاخى ز?با ساخت و آن را سر من راى نام?د که بدان سامرة و سامرا گفته مىشود. و از آنجا که پادگان نظامى معتصم در ا?ن شهر جاى گ?ر شد، آن را عسکر ن?ز مىخوانند. تار?خ ا?ن واقعه در سال 221 هجرى بوده است.
گفته سمعانى حاکى از آن است که عسکر نامى بوده که بر تمام سامرا اطلاق مىشده است.
نقش انگشترى آن حضرت
بنا بر قولى گفتهاند نقش انگشترى آن حضرت عبارت: «حفظ العهود من اخلاق المعبود» بوده است. همچن?ن طبق قولى د?گر نقش انگشترى وى عبارت: «الله ربى و هو عصمتى من خلقه» و مطابق نظر برخى د?گر عبارت: «من عصى هواه بلغ مناه» بوده است.
فرزندان آن حضرت
آن حضرت چهار پسر به نامهاى: ابو محمد حسن، حس?ن، محمد و جعفر داشت. از ا?ن م?ان حسن (ع) پس از وى به امامت رس?د و حس?ن و محمد در زمان ح?ات آن امام از دن?ا رفتند و جعفر ن?ز همان کسى است که بعد از وفات برادرش، امام عسکرى (ع) ، ادعاى امامت کرد و به جعفر کذاب شهرت ?افت. همچن?ن ?ک دختر از آن حضرت بر جاى ماند که نامش عا?شه ?ا عل?ه بود.
کتاب: س?ره معصومان، ج 5، ص 233 - نو?سنده: س?د محسن ام?ن - ترجمه: على حجتى کرمانى
