ع?د سع?د فطر بر مسلمانان جهان مبارک باد

ع?د سع?د فطر

ع?د فطر ?کى از دو ع?د بزرگ در سنت اسلامى است که درباره آن احاد?ث و روا?ات ب?شمار وارد شده است. مسلمانان روزه دار که ماه رمضان را به روزه دارى به پا داشته و از خوردن و آشام?دن و بس?ارى از کارهاى مباح د?گر امتناع ورز?ده اند، اکنون پس از گذشت ماه رمضان در نخست?ن روز ماه شوال اجر و پاداش خود را از خداوند مى‏طلبند، اجر و پاداشى که خود خداوند به آنان وعده داده است.

ام?رالمؤمن?ن على(عل?ه السلام) در ?کى از اع?اد فطر خطبه‏اى خوانده‏اند و در آن مؤمنان را بشارت و مبطلان را ب?م داده‏اند.

خطب ام?رالمومن?ن على بن ابى طالب عل?ه السلام ?وم الفطر فقال: ا?ها الناس! ان ?ومکم هذا ?وم ?ثاب ف?ه المحسنون و ?خسر ف?ه المبطلون و هو اشبه ب?وم ق?امکم، فاذکروا بخروجکم من منازلکم الى مصلاکم خروجکم من الاجداث الى ربکم و اذکروا بوقوفکم فى مصلاکم و وقوفکم ب?ن ?دى ربکم، و اذکروا برجوعکم الى منازلکم، رجوعکم الى منازلکم فى الجنه.

عباد الله! ان ادنى ما للصائم?ن و الصائمات ان ?ناد?هم ملک فى آخر ?وم من شهر رمضان، ابشروا عباد الله فقد غفر لکم ما سلف من ذنوبکم فانظروا ک?ف تکونون ف?ما تستانفون ⁽¹⁾

اى مردم! ا?ن روز شما روزى است که ن?کوکاران در آن پاداش مى‏گ?رند و ز?انکاران و تبهکاران در آن ما?وس و نا ام?د مى‏گردند و ا?ن شباهتى ز?اد به روز ق?امتتان دارد، پس با خارج شدن از منازل و رهسپار جا?گاه نماز ع?د شدن به ?اد آور?د خروجتان از قبرها و رفتنتان را به سوى پروردگار، و با ا?ستادن در جا?گاه نماز به ?اد آور?د ا?ستادن در برابر پروردگارتان را و با بازگشت‏به سوى منازل خود، متذکر شو?د بازگشتتان را به سوى منازلتان در بهشت‏بر?ن، اى بندگان خدا، کمتر?ن چ?زى که به زنان و مردان روزه‏دار داده مى‏شود ا?ن است که فرشته‏اى در آخر?ن روز ماه رمضان به آنان ندا مى‏دهد و مى‏گو?د:

«هان!بشارتتان باد، اى بندگان خدا که گناهان گذشته‏تان آمرز?ده شد، پس به فکر آ?نده خو?ش باش?د که چگونه بق?ه ا?ام را بگذران?د.»

عارف وارسته ملکى تبر?زى درباره ع?د فطر آورده است: «ع?د فطر روزى است که خداوند آن را از م?ان د?گر روزها بر گز?ده است و و?ژه هد?ه بخش?دن و جا?زه دادن به بندگان خو?ش ساخته و آنان را اجازه داده است تا در ا?ن روز نزد حضرت او گرد آ?ند و بر خوان کرم او بنش?نند و ادب بندگى بجاى آرند، چشم ام?د به درگاه او دوزند و از خطاهاى خو?ش پوزش خواهند، ن?ازهاى خو?ش به نزد او آرند و آرزوهاى خو?ش از او خواهند ون?ز آنان را وعده و مژده داده است که هر ن?ازى به او آرند، بر آوره و ب?ش از آنچه چشم دارند به آنان ببخشند و از مهربانى و بنده‏نوازى، بخشا?ش و کارسازى در حق آنان روا دارد که گمان ن?ز نمى‏برند.» ⁽²⁾

روز اول ماه شوال را بد?ن سبب ع?د فطر خوانده‏اند که در ا?ن روز، امر امساک و صوم از خوردن و آشام?دن برداشته شده و رخصت داده شد که مؤمنان در روز افطار کنند و روزه خود را بشکنند فطر و فطر و فطور به معناى خوردن و آشام?دن، ابتداى خوردن و آشام?دن است و ن?ز گفته شده است که به معناى آغاز خوردن و آشام?دن است پس از مدتى از نخوردن و ن?اشام?دن. ابتداى خوردن و آشام?دن را افطار مى‏نامند و از ا?ن رو است که پس از اتمام روز و هنگامى که مغرب شرعى در روزهاى ماه رمضان، شروع مى‏شود انسان افطار مى‏کند ?عنى اجازه خوردن پس از امساک از خوردن به او داده مى‏شود.

ع?د فطر داراى اعمال و عباداتى است که در روا?ات معصوم?ن(ع) به آنها پرداخته شده و ادع?ه خاصى ن?ز آمده است.

از سخنان معصوم?ن(ع) چن?ن مستفاد مى‏شود که روز ع?د فطر، روز گرفتن مزد است. و لذا در ا?ن روز مستحب است که انسان بس?ار دعا کند و به ?اد خدا باشد و روز خود را به بطالت و تنبلى نگذراند و خ?ر دن?ا و آخرت را بطلبد.

و در قنوت نماز ع?د مى‏خوان?م:

«... اسئلک بحق هذا ال?وم الذى جعلته للمسلم?ن ع?دا و لمحمد صلى الله عل?ه و آله ذخرا و شرفا و کرامة و مز?دا ان تصلى على محمد و آل محمد و ان تدخلنى فى کل خ?ر ادخلت ف?ه محمدا و آل محمد و ان تخرجنى من کل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد، صلواتک عل?ه و عل?هم اللهم انى اسالک خ?ر ما سئلک عبادک الصالحون و اعوذ بک مما استعاذ منه عبادک المخلصون‏»

بارالها! به حق ا?ن روزى که آن را براى مسلمانان ع?د و براى محمد(ص) ذخ?ره و شرافت و کرامت و فض?لت قرار دادى از تو مى‏خواهم که بر محمد و آل محمد درود بفرستى و مرا در هر خ?رى وارد کنى که محمد و آل محمد را در آن وارد کردى و از هر سوء و بدى خارج سازى که محمد و آل محمد را خارج ساختى، درود و صلوات تو بر او و آنها، خداوندا، از تو مى‏طلبم آنچه بندگان شا?سته‏ات از تو خواستند و به تو پناه مى‏برم از آنچه بندگان خالصت‏به تو پناه بردند.

در صح?فه سجاد?ه ن?ز دعا?ى از امام سجاد(ع) به مناسبت وداع ماه مبارک رمضان و استقبال ع?د سع?د فطر وارد شده است:

«اللهم صل على محمد و آله و اجبر مص?بتنا بشهرنا و بارک لنا فى ?وم ع?دنا و فطرنا و اجعله من خ?ر ?وم مر عل?نا، اجلبه لعفو و امحاه لذنب و اغفرلنا ما خفى من ذنوبنا و ما علن ... اللهم انا نتوب ال?ک فى ?وم فطرنا الذى جعلته للمؤمن?ن ع?دا و سرورا و لاهل ملتک مجمعا و محتشدا، من کل ذنب اذنبناه او سوء اسلفناه او خاطر شرا اضمرناه توبة من لا ?نطوى على رجوع الى.»

پروردگارا! بر محمد و آل محمد درود فرست و مص?بت ما را در ا?ن ماه جبران کن و روز فطر را بر ما ع?دى مبارک و خجسته بگردان و آن را از بهتر?ن روزها?ى قرار ده که بر ما گذشته است که در ا?ن روز ب?شتر ما را مورد عفو قرار دهى و گناهانمان را بشوئى و خداوندا بر ما ببخشا?ى آنچه در پنهان و آشکارا گناه گردان?م ... خداوندا! در ا?ن روز ع?د فطرمان که براى مؤمنان روز ع?د و خوشحالى و براى مسلمانان روز اجتماع و گردهمائى قرار دادى از هر گناهى که مرتکب شده‏ا?م و هر کار بدى که کرده‏ا?م و هر ن?ت ناشا?سته‏اى که در ضم?رمان نقش بسته است‏به سوى تو باز مى‏گرد?م و توبه مى‏کن?م، توبه‏اى که در آن بازگشت‏به گناه هرگز نباشد و بازگشتى که در آن هرگز روى آوردن به معص?ت نباشد. بارالها! ا?ن ع?د را بر تمام مؤمنان مبارک گردان و در ا?ن روز، ما را توف?ق بازگشت‏به سو?ت و توبه از گناهان عطا فرما.»