فضایل حضرت زهرا(س) در تفسیر روضه الجنان
فضایل حضرت زهرا(س) در تفسیر روضه الجنان
فاطمه زهراعلیهاالسلام دختر پیامبر اکرم، سیماى
پرفروغ ایمان، نمونه روشن تقوا، و اسوه تمامعیار زن مسلمان است. در فضیلت آن
بانوى بزرگوار نویسندگان مذاهب اسلامى روایتها آوردهاند که هر یک بیانگر
گوشهاى از عظمت روحى آن نور مبین و گوهر ثمین است. مسلمانان نیکنهاد عموما و
شیعیان شیفتهجان خصوصا عشق محمد و آل محمد را پیوسته در سویداى دل نهفته
داشتهاند.
در طول قرون با دل و جان به خاندان رسالت عشق ورزیده
و جلوههاى این مهرورزى را با خامه اخلاص رقم زدهاند.
از جمله عالم نامور شیعه حسین بن على بن محمد بن
احمد الخزاعى در تفسیر روضالجنان و روح الجنان فى تفسیر القرآن علاوه بر مطالب
متنوع لغوى، فقهى، کلامى، ادبى در فضیلتخاتون دو جهان حضرت صدیقه کبرى روایتها
آورده است، همچنین ذکر و نقل روایت از امامان «امام على، امام حسن، امام حسین،
علىبن الحسین، ابوجعفر محمدبن على، جعفربن محمد الصادق، علىبن موسى
الرضاعلیهمالسلام» (1) در تفسیر گرانقدر کشف الاسرار و عدة الابرار بیانگر
علاقه و گرایش ابوالفضل رشیدالدین میبدى به آن انوار پاک است. در این جا براى
نشان دادن همآوایى مفسران شیعى و سنى در ذکر مناقب و فضایل حضرت فاطمه، به
عنوان نمونه شواهدى از دو تفسیر فوق ارائه مىگردد.
حضرت فاطمه علیهاالسلام و توبه حضرت آدم علیهالسلام
مىدانیم که اندیشه جاودانگى به قدمتحیات بشر است.
نخستین وسوسه شیطان نیز از همین روزنه و بدینشکل صورت مىپذیرد که ابتدا شیطان
با سوگند خود را خیرخواه آدم و حوا مىنمایاند (2) و سپس سبب نهى پروردگار را
از نزدیک شدن به شجره خلد، فرشته شدن یا جاودانگى آن دو القا مىکند (3) چون آن
دو مبتلا به ترک مندوب شدند توبه کردند و نداى «ربنا ظلمنا» از جان برآوردند تا
رحمتحق در کسوت «کلمات» (4) و تماثیل نور متجلى شد. در این باب صاحب تفسیر
عظیم روضالجنان چنین آورده است: «چون خداى تعالى آدم را بیافرید و حیات در او
آفرید... بر ساق عرش اشباحى و تماثیلى از نور دید که بر بالاى سر هر یک نوشته
بود: محمد و على و فاطمه و الحسن و الحسین. آدم گفت: بار خدایا پیش از من بر
صورت من خلقى
آفریدى؟ گفت: نه. گفت: اینان کهاند؟ گفت: فرزندان
تواند ولولاهم لما خلقتک و اگر نه ایشانندى تو را خود نیافریدى. گفت: بار خدایا
گرامى بندگانند بر تو. گفت: اى آدم این نامها یاد گیر تا در
وقت درماندگى مرا به این نامها بخوانى تا فریادت
رسم. آدم این نامها یاد گرفت. چون این ترک مندوب کرد و خواست تا از آن توبه
کند، گفت: بار خدایا به حق محمدصلى الله علیه وآله و على
علیهالسلام و فاطمهعلیهاالسلام والحسنعلیهالسلام
والحسینعلیهالسلام به حق این بزرگان که توبه من قبول کنى. خداى تعالى توبه
آدم قبول کرد فهذه هى الکلمات». (5)
علماى اهل سنت همانند علماى شیعه به دوستى اهلبیت
مباهات کرده و در این خصوص به روایات متعدد استناد کردهاند. زمخشرى در تفسیر
کشاف ذیل آیهاى که مودت ذوىالقربى را اجر
رسالتشمرده، (شورى /23) حدیث مفصلى از پیامبر
اکرمصلى الله علیه وآله نقل مىکند که مطلع آن چنین است: «من مات على حب آل
محمد مات شهیدا». (6) از پیامبر اکرمصلى الله
علیه وآله نیز سؤال شد محبت چه کسانى به موجب آیه
«قل لا اسئلکم علیه اجرا الا المودة فى القربى» (شورى /23) بر ما واجب شده؟
حضرت بیان فرمودند: علىعلیهالسلام و فاطمه
علیهاالسلام و ابناهما». (7)
