اهمیت زیارت عاشورا و فواید آن
از آن جا که زیارت، نوعى اعلام موضع و مشخص کردن خط فکرى است و آثار سازنده عجیبى دارد، آن چه به عنوان متن زیارتى خوانده مىشود، از نظر محتوا و جهتدهى، ازحساسیتى ویژه برخوردار است. به همین جهت، ائمه علیهمالسلام با آموختن نحوه زیارتبه یاران خود، به این عمل سازنده جهت و غناى بیشترى بخشیدهاند؛ به گونهاى کهزیارتنامههاى رسیده از معصومان علیهمالسلام - مانند زیارت جامعه کبیره، عاشورا،آل یاسین و ناحیه مقدسه - گنجینهاى از تعالیم و آموزشهاى عالى آنان است.
زیارت عاشورا - که از تعالیم امام باقر علیهالسلام است - به سبب آثار سازنده فردى و اجتماعى و بیان مواضع فکرى و عقیدتى شیعه و نشانه گرفتن خط انحراف، اهمیتویژهاى دارد. شمارى از دستاوردهاى این زیارت عبارت است از:
1. ایجاد پیوند معنوى با خاندان عصمت و تشدید علاقه و محبت به آنان
این محبت موجب مىشود که زائر، آن بزرگان را الگوى خویش سازد و در جهت همسویى فکرى و عملى با آنان بکوشد؛ همچنان که در قسمتى از زیارت، از خدا مىخواهد که زندگىو مرگش را یکسره همانند آنان قرار دهد؛«اللهم اجعل محیاى محیا محمد و آلمحمد و مماتى ممات محمد و آل محمد.»
از آن جا که این محبت به خاطر خداوند است - و خاندان عصمت از آن جهت که الهى و منسوب به اویند، محبوب واقع شدهاند - مایه تقّرب به خداوند است. در قسمتى از اینزیارت چنین مىخوانیم:«اللهم انى اتقرب الیک بالموالاة لنبیک و آلنبیک.»
2. پیدایش روحیه ظلم ستیزى در زائر
تکرار لعن و نفرین بر ستمگران در این زیارت، موجب پیدایش روحیه ظلمستیزى در زائر مىشود. او با اعلام برائت و نفرت از ستمگران و ابراز محبت به پیروان حق ودوستان خاندان عصمت، پایههاى ایمان دینى خود را مستحکم مىکند. مگر ایمان چیزى جزحب و بغض در راه خداست؛ «هل الایمان الاّ الحب و البغض»؟ مومن واقعى در برابر ستم،بىموضع نیست؛ از ستمگر، نفرت و انزجار آشکارى دارد و با مظلوم و جبهه حق، اعلامهمراهى مىکند؛«یا ابا عبدالله! انى سلم لمن سالمکم و حرب لمنحاربکم.»