اهم?ت نماز جمعه

نماز جمعه عبادت? است همچون نمازها? د?گر که در ظهر روز جمعه و با شرائط خاص? انجام م? شود، و در فض?لت ا?ن نماز هم?ن بس که سوره ا? در قرآن به ا?ن نام آمده و در آنجا صر?حاً مؤمنان را به حضور در نماز جمعه دعوت فرموده است و در آن آ?ه آمده است: هنگام? که صدا? مؤذن بلند شد و دعوت به نماز شد?، معامله و تجارت را رها ساز و برا? انجام ا?ن واجب اله? حاضر شو، که از همه چ?ز برا? شما بهتر است اگر بدان?د» و ن?ز در روا?ات آمده که نماز جمعه باعث حرام شدن آتش جهنم است بر بدن و موجب آسان شدن ترس و هول ق?امت و کش?ده شدن قلم عفو بر جرائم اعمال گذشته است و ثواب شرکت در نماز جمعه برا ? کس? که قادر به انجام حج ن?ست، برابر با حج است. در برخ? روا?ات ترک کنندگان ا?ن عمل به سخت? مورد سرزنش قرار گرفته اند تا آنجا که م? خوان?م کس?که سه هفته آنرا ترک کند منافق م? باشد. هر چند نماز جمعه واجب تخ??ر? است ، ?عن? انسان م? تواند بجا? آن نماز ظهر خود را بجا آورد ول? خود دار? از شرکت در آن به بصورت دائم? وجه شرع? (دل?ل شرع? ) ندارد. به طور کل? در حال اقامه خطبه توسط امام جمعه آنچه که موجب گوش ندادن واز ب?ن رفتن فا?ده خطبه م? شود ( ولو به جا آوردن نماز قضا و ?ا مستحب? ) با?د ترک شود. چرا که در برخ? روا?ات از دو خطبه به عنوان جا?گز?ن دو رکعت در نماز ظهر جمعه ?اد شده است، و لذا دو خطبه به جا? دو رکعت نماز به شمار م? آ?د و از ا?ن جهت کارها?? که در نماز جا?ز ن?ست ، در ب?ن دو خطبه ن?ز جا?ز نم? باشد. امام جمعه در خطبه خود با?د مصالح د?ن و دن?ا? مسلمانان را به آنها تذکر دهد و آنها را از امور مختلف اجتماع? آگاه سازد. احت?اط آن است که امام و مأموم?ن هنگام ا?راد خطبه با وضو باشند. اگر زنان ، مسافران، ب?ماران و از کارافتادگان در نماز جمعه شرکت کنند نمازشان صح?ح است، و بجا? نماز ظهر ا?شان محسوب م? گردد. اگر چه برآنها ( نماز جمعه ) واجب ن?ست. نظافت بدن و غسل جمعه و پوش?دن بهتر?ن لباسها واستفاده از عطر و مسواک زدن جزء آداب مؤکد نمازجمعه است ، که در روا?ات بدانها سفارش شده است.

اهم?ت و فض?لت روز جمعه
روز جمعه از اع?اد مهم مسلمانان است که در برخ? از روا?ات از آن به عنوان افضل الا?ام ، برتر?ن روزها ?اد شده است. در روا?ت? از امام صادق(ع) علت نام گذار? ا?ن روز به عنوان روز جمعه چن?ن آمده است که « چون خداوند آفر?دگان را در آن روز برا? ولا?ت پ?امبر (ص) و خاندانش ( صلوات اللهّم عل?هم اجمع?ن) گرد آورد و همچن?ن بد?ن خاطر که خداوند کار پ?امبرش را سامان داد. در منابع اسلام? از روز جمعه به عنوان سرور و س?د ا?ام نام برده شده، روز? که پاداش ن?ک? ها و جزا? اعمال ناشا?ست در آن مضاعف ( دو ?ا چند برابر ) بوده و باعث محو گناهان و ترف?ع درجات و استجابت دعاها و بر آورده شدن حاجات م? باشد.در سخن? از امام باقر (ع) آمده است که « به خدا سوگند به من خبر رس?ده است که اصحاب پ?امبر (ص) از روز پنج شنبه برا? انجام اعمال و مراسم جمعه آماده م? گرد?دند، چرا که جمعه برا? مسلمانان کوتاه و مغتنم است. همچن?ن شب و روز جمعه دارا? دعاها ، نمازها و اعمال مستحب? فراوان? است که در کتاب شر?ف مفات?ح الجنان به برخ? از آنها اشاره شده است. از خدا? بزرگ مسئلت م? نمائ?م که توف?ق استفاده از ا?ن ا?ام و ساعات را به همه ما عنا?ت فرما?د تا با بهره گ?ر? از آن بر ا?مان خود ب?فزائ?م و اعتقادمان را راسخ و محکم نمائ?م.

درباره نمازجمعه
نمازجمعه ، از ش?وه ها? ز?با و دلپذ?ر عبادت به شمار م? رود که از سو? د?ن مب?ن اسلام به منظور تحقق آرمان ها? اجتماع?، تشر?ع گرد?ده است. نمازجمعه علاوه بر اهداف عباد? و ترب?ت?، رو?کرد? به حکمتها و مصلحتها? اجتماع? هم چون وحدت و همدل?، تعاون و برادر?، عدالت و انصاف، و صلح و همز?ست? دارد.
نمازگزاران هر شهر و د?ار، در زمان و مکان مع?ّن به هم م? پ?وندند، و با حضور قلب و رعا?ت طهارت و نظافت، وبلکه با ظاهر? آراسته و عطرآگ?ن، صف ها? خود را استوار م? سازند و به سخنان امام جمعه گوش فرا م? دهند. سخنان? که همگان را به تقوا و رستگار? فرا م? خواند، آحاد جامعه را از شرا?ط و وضع?ت ?کد?گر آگاه م? سازد، ون?رو و توان آنان را جهت رفع مسائل و مشکلات جامعة اسلام? بس?ج م? کند. حضرت امام خم?ن? قدس سره درباره نمازجمعه در کتاب تحر?ر الوس?له چن?ن م? فرما?د: سزاوار آن است که امام جمعه در خطبه اش مسائل مربوط به مصالح د?ن? و دن?ا?? مسلمانان، حوادث خوب و بد و شرا?ط مساعد و نامساعد جامعة مسلمان، مسائل س?اس?، اجتماع? و اقتصاد? که در استقلال و ک?ان مسلمانان مؤثر است، و هر آن چه که مسلمانان در معاد و معاش به آن ن?ازمندند، تذکر دهد. هم چن?ن شا?سته است که امام جمعه، چگونگ? رفتار و کردار با کشورها و جامعه ها? غ?رمسلمان را با نمازگزاران در م?ان گذارد و آنان را از توطئه ها و دخالت ها? برخ? کشورها? ب?گانه در امور س?اس? و اقتصاد? مسلمانان آگاه سازد. خلاصه آن که نمازجمعه و خطبه ها? آن از گردهما??ها? بس عظ?م مسلمانان هم چون حج و اع?اد فطر و قربان است که از شرا?ع بس?ار مهم اسلام به شمار م? رود.
نظر به اهم?ت خطبه ها? نمازجمعه و مضمون و محتوا? آنها، در احکام نمازجمعه آمده است که گوش کردن مردم به خطبه ها، موافق احت?اط و بلکه واجب است. هم چن?ن اقتضا? احت?اط، سکوت و صحبت نکردن در ح?ن ا?راد خطبه هاست. هم چنان که توص?ه شده است شنوندگان در حال ا?راد خطبه ها، روبرو? امام بنش?نند و رو? خود را ب?ش از آن چه که در نماز جا?ز است، ا?ن سو و آن سو نگردانند.
به منظور ب?ان اهم?ت و جا?گاه جمعه و نمازجمعه از د?دگاه اسلام به گلچ?ن? از احاد?ث و روا?ات ائمة معصوم?ن عل?هم السلام اشاره م? رود.

ارجمند? روز جمعه
ام?رمؤمنان حضرت عل?(ع) م? فرما?د:
جمعه را حق و حرمت? است، مبادا که آن را ضا?ع گردان?. ?ا در چ?ز? از عبادت خدا و تقرب به او با کار ن?ک و ترک گناه فرو گذار کن?. چرا که خداوند در ا?ن روز ن?ک? ها را چند برابر سازد، بد?ها را بزدا?د، و مرتبه ها را ب?افزا?د.
همچن?ن حضرت امام رضا(ع) به نقل از پ?امبر اکرم(ص) م? فرما?د:
جمعه سرور روزها است. خداوند در ا?ن روز ن?ک? ها را چند برابر سازد، بد?ها را بزدا?د، مرتبه ها را ب?افزا?د، خواسته ها را پاسخ گو?د، غم و غصه ها را برطرف کند، و حاجت ها? بزرگ را برآورده سازد. جمعه روز فزون?، و روز رها?? و گسستن از آتش است.

خطبه ها? روز جمعه
حضرت امام رضا(ع) به نقل از پ?امبر اکرم(ص) همچن?ن م? فرما?د:
از آن رو در روز جمعه، خطبه نهاده شده است که جمعه د?دارگاه عموم? و هنگام حضور مردم است. و وس?له ا? برا? رهبر? جامعه که آنان را اندرز دهد، و به طاعت خدا فراخواند، و از گناه ب?م دهد، و بدانچه برا? مصلحت د?ن و دن?ا? آنان خواسته است آگاه سازد؛ و آنان را بدانچه از رو?دادها و مخاطرات جهان که سودها و ز?ان ها?? برا?شان در بردارد، خبر دهد.

پاک?زگ? در روز جمعه
حضرت امام صادق(ع) م? فرما?د:
شا?سته است که روز جمعه هر ?ک از شما خود را ب?ارا?د، غسل کند، خود را خوشبو نما?د، ر?ش خود را شانه کند، پاک?زه تر?ن جامه اش را بپوشد و آمادة نمازجمعه شود.
همچن?ن حضرت پ?امبر اکرم(ص) م? فرما?د: هر آن کس که روز جمعه غسل نما?د و جامة مناسب? به تن کند و خود را عطرآگ?ن سازد، و به سو? نمازجمعه روان شود، و مردم را ن?ازارد و پا بر دوش آنان نگذارد، گناهان او م?ان ا?ن جمعه و جمعة د?گر و تا آن زمان که خدا بخواهد بخشوده خواهد بود.

اجابت دعا در جمعه
حضرت امام صادق(ع) م? فرما?د:
گاه اجابت دعا در روز جمعه، مدت زمان م?ان پا?ان خطبه ها? امام تا صف بستن مردم، و گاه د?گر از پا?ان روز تا غروب خورش?د است.

آمرزش نمازگزاران جمعه
حضرت پ?امبر اکرم(ص) م? فرما?د:
هنگام? که شب معراج مرا به آسمان بردند، ز?ر عرش خدا هفتاد هزار شهر را د?دم که هر شهر? همانند دن?ا? شما بود، و فرشتگان? را که بالها?شان را گسترده بودند و خدارا تسب?ح وتهل?ل م? کردند و م? گفتند، خدا?ا کسان? را که در نمازجمعه حاضر م? شوند ب?امرز، خدا?ا کسان? را که روز جمعه غسل م? کنند، رحمت کن.