شهادت امام هاد? عل?ه السلام تسل?ت باد

سال غم و اندوه

شهادت امام هاد?(ع)، پ?شوا? دهم ش?ع?ان، در ماه رجب و در 42 سالگ? اتفاق افتاد. عروج روح قدس? آن انسان وارسته جهان اسلام را غرق در ماتم و اندوه ساخت. شهادت مظلومانه آن بزرگوار شهر سامرا را پر از ش?ون و ناله کرد. تمام? دوستداران اهل ب?ت در غم فقدان گوهر? تابناک عزادار شدند و آن سال را سال اندوه ش?عه نام?دند.

هجران مد?نه

خلفا? عباس? از توجه مردم نسبت به خاندان رسالت هم?شه در هراس بودند و از مشاهده عشق و علاقه قلب? مردم نسبت به خاندان پ?امبر احساس خطر م? کردند. در مد?نه، زادگاه امام هاد?(ع)، وال? مد?نه آزار فراوان? نسبت به ا?ن شمع تابان اله? روا م? داشت. از ا?ن رو شخص? به نام بر?حه عباس? که امام جماعت بود به متوکل نامه نوشت که اگر هنوز تو را به مکه و مد?نه ن?از هست، عل? بن محمد(ع) را از ا?ن د?ار تبع?د کن؛ چرا که اکثر مردمان ا?ن منطقه را تحت نفوذ و اطاعت خو?ش قرار داده است. بد?ن ترت?ب بود که متوکل با احترام امام را به سامرّا، محل خلافت خو?ش، دعوت کرد.

توه?ن متوکل به مقام امام هاد?(ع)

متوکل خل?فه عباس? در ظاهر حضرت هاد?(ع) را با احترام و تکر?م به سامرا آورد ول? همواره در صدد اهانت و آزار حضرت(ع) بود؛ به طور? که هنگام ورود، حضرت را در کاروان سرا? نامناسب? سکونت داد. شخص? از دوستداران حضرت برا? عرض ا?ن مطلب به خدمت ا?شان آمد. حضرت امام هاد?(ع) در جواب فرمودند: کس? که خداوند قدر و منزلتش را بلند سازد با ا?ن اعمال کوچک و حق?ر نم? شود.

محدود?ت امام(ع)

هر اند?شمند? با نگاه? گذرا به زندگ? امام هاد?(ع) در م? ?ابد که آن گرام? در سراسر عمر شر?ف خو?ش با محدو?ت ها? رنج آور? روبرو بوده است. متوکل، خل?فه ستمگر عباس?، امام هاد?(ع) را به اجبار از مد?نه به مرکز خلافتش ?عن? سامرا آورد و آن بزرگوار را تحت مراقبت نگه داشت. در ع?ن حال امام با تحمل همه رنج ها هرگز از مسئول?ت اله? خو?ش در قبال جامعه انسان? دست نکش?د و به کم تر?ن تفاهم و سازش? با ستمگران تن نداد و همواره روشن? بخش تار?ک? ها? جهل و ب? ا?مان? بود.

اثر والا? امام هاد?(ع)

دهم?ن ستاره آسمان ولا?ت، امام ابوالحسن هاد?(ع) ز?ارت? به نام «ز?ارت جامعه» تقد?م دوستداران امامت فرموده است. جان ما خاک?ان فدا? تربت پاک او باد که با شعاع فروزان سخن خو?ش ما را با آسمان عظمت و جلال اله? آشنا ساخته است. ش?وا?? کلام و والا?? مضمون و دانش و معرفت? که در آن موج م? زند خود گو?ا? اصالت ا?ن ز?ارت و معرّف دانش سرشار گو?نده ارجمند آن امام هاد?(ع) است.

شاگردان امام هاد?(ع)

با آنکه جوّ اختناق و ستم دوره خلفا? عباس?، امکان استفاده از امام هاد?(ع) را بس?ار محدود کرده بود، در ع?ن حال برخ? از مشتاقان معارف قرآن و اهل ب?ت(ع) توانستند به قدر ظرف?ت خو?ش از حضرت امام هاد?(ع) کسب ف?ض کنند. در روا?ات، 185 نفر از راو?ان احاد?ث و شاگردان امام را نام برده اند که در م?ان آنان چهره ها? درخشان? چون حضرت عبدالعظ?م حسن?، حس?ن بن سع?د اهواز? و فضل بن شاذان ن?شابور? به چشم م? خورند.

شهادت محبوب دل ها

زهر سراسر بدن امام هاد?(ع) را فرا گرفته بود و حضرت در بستر ب?مار? آخر?ن زمزمه ها? قدس? را با معبود خو?ش نجوا م? کرد. غم و اندوه? گران بر قلوب مؤمنان سنگ?ن? م? کرد و چشم ها در فراق آن محبوب اشک م? ر?خت. حضرت امام عل? النق?(ع)، آن طب?ب آلام دردمندان و شف?ق دل ها? مجروح مؤمنان، بر اثر زهر کشنده، در سوم?ن روز از ماه رجب سال 254 (ه ) شربت شهادت نوش?د.

حقارت نفس

نفس و سرشت واقع? انسان امانت? آسمان? و موهبت? است اله? که در اخت?ار انسان قرار گرفته است. اگر انسان آن را حق?ر و کوچک بشمارد، در واقع همه چ?ز خود را باخته است و در ا?ن صورت ارتکاب زشت? ها برا? او کار دشوار? نخواهد بود. اما اگر ارزش وجود? خو?ش را بداند و به عظمت اله? و ملکوت? آن واقف شود هرگز آن را به ت?رگ? ها نم? آلا?د. حضرت امام هاد?(ع) در ا?ن مورد م? فرما?ند: اگر کس? در نزد خود خوار شود از شر او ا?من مباش.

در سوگ پدر

هشت بهار از عمر گران بها? دهم?ن امام و مولا? عز?ز ما، امام هاد?(ع)، نگذشته بود که غبار ?ت?م? بر چهره اش نشست. در سال 220 هجر? در آخر ماه ذ?قعده پدر بزرگوار و جوان خود را از دست داد. پدر? که نمونه بارز علم و تقو? و فض?لت و شجاعت و مظهر مبارزه با ستم و پناه درماندگان و ب? چارگان بود. بعد از شهادت امام جواد(ع) امامت به فرزندش امام هاد?(ع) منتقل شد و آن حضرت از همان سال ها? کودک? به مقام پ?شوا?? ش?ع?ان رس?د.

رفتار خلفا? عباس? با امام هاد?(ع)

زندگان? پر نش?ب و فراز امام هاد?(ع) هم زمان با حکومت هفت خل?فه عباس? بوده است. امام هاد?(ع) همچون اجداد پاک خو?ش با سازش ناپذ?ر? در برابر ب?داد ظالمان و با دادخواه? و طرفدار? از عدالت و هدا?ت و ارشاد انسان ها، به مبارزه با خلفا? غاصب م? پرداختند. به هم?ن دل?ل خلفا با وجود امام هاد?(ع) همواره حکومت خو?ش را در خطر م? د?دند و به هر طر?ق در تلاش بودند که چهره دهم?ن پ?شوا? راست?ن مسلمانان را دگرگون جلوه دهند و با ن?رنگ ها? گوناگون علاقه امت را نسبت به آن بزرگوار کم کنند.

آزارها? متوکل نسبت به امام هاد?(ع)

دوران امامت حضرت عل? النق?(ع) ب?شتر با متوکل عباس? هم زمان بود و ا?ن دوران از سخت تر?ن سال ها? زندگ? آن بزرگوار محسوب م? شود؛ ز?را متوکل از جنا?ت کارتر?ن چهره ها? حکومت عباس? بود. سخت گ?ر? و آزار متوکل نسبت به امام هاد?(ع) و اهل ب?تش به جا?? رس?د که مردم را به جرم پ?رو? از امامان گرام? و دوست? با آنان شکنجه م? کردند و از هم?ن رو کار بر دوستداران اهل ب?ت طهارت بس?ار مشکل شد.

امام هاد?(ع) خورش?د عالم تاب

مولا? بزرگوار ما، دهم?ن ستاره آسمان امامت، حضرت امام هاد?(ع) همچون امامان و معصومان د?گر، همواره راهبر امت و ب?ان کننده احکام اسلام و قرآن بود. امام هاد?(ع) دهم?ن اشعه فروزان مهر اله? بر رو? زم?ن و واسطه ف?ض م?ان آفر?دگار و آفر?دگان بود که با فروغ عالم تاب دانش و ?ق?ن خو?ش تار?ک? ها? نادان? را روشن م? ساخت و گرمابخش محفل ش?ع?ان در آن شام سرد و ب? روح بود.

عبادت و پارسا?? امام هاد?(ع)

حضرت امام عل? النق?(ع) علاوه بر برخوردار? از کمال و فضل و دانش و معنو?ت، عابدتر?ن و پارساتر?ن مردم زمان خود بود و همچون پدران بزرگوارش شب ها? طولان? رو به قبله م? نشست و به عبادت خالق ?کتا مشغول م? شد و لحظه ا? از عبادت دست نم? کش?د. هم?شه بر تن نازن?ن و مبارکش لباس? از پشم م? انداخت و سجاده اش حص?ر بود.

خودپسند?

خودپسند? از صفات نکوه?ده ا? است که حق?قت آن جز غفلت و دور? از خدا چ?ز د?گر? ن?ست. خودخواه? سرچشمه همه مفاسد و گناهان است و انسان را از خدا دور و دل را از ساحت عظمت او منصرف م? کند. انسان خودخواه به تدر?ج از خودِ اله? و ملکوت? خو?ش دور م? شود و علاوه بر دور? از خدا، اطراف?ان را ن?ز از خود دور م? کند و م? رنجاند. حضرت امام هاد?(ع) در سخن? ژرف و والا م? فرما?ند: کس? که خودپسند باشد، مخالفان او بس?ار خواهند بود.

ا?جاد روابط دوستانه

?ک? از مسائل مهم در زندگ? انسان برقرار? پ?وند دوست? و صم?م?ت با افراد شا?سته است و از موانع اساس? بر سر راه ا?جاد دوست? و صم?م?ت خودخواه? است. غرور و خودپسند? در افراد مانع تحک?م روابط دوستانه در م?ان آنهاست. با?د به ابراز علاقه د?گران به درست? پاسخ گفت و از مصاحبت و معاشرت آنها بهره مند شد. امام هاد?(ع) م? فرما?ند: کس? که دوست? و محبت و حسن نظرش را به تو تقد?م کند تو ن?ز از و? پ?رو? کن و پذ?را? او باش.

اطاعت پروردگار

حضرت امام هاد?(ع) که از قهرمانان واد? بندگ? است، در مورد اطاعت خالق ?کتا م? فرما?ند: کس? که از خدا پروا داشته باشد، د?گران از او پروا خواهند داشت، و کس? که از خدا اطاعت کند از او اطاعت م? کنند و کس? که از آفر?دگار اطاعت کند از خشم خلق باک? ندارد.

به راست? آنان که خالصانه و با تمام وجود گام در مس?ر بندگ? و اطاعت خدا نهاده و با ا?ن کل?د، درِ سعادتِ جاودان را برو? خود گشوده و به عزّت حق?ق? رس?ده اند و آن را بزرگ تر?ن سرما?ه و افتخار خود ?افته اند، خداوند سرپرست? و تدب?ر امور آنان را به عهده م? گ?رد و به آنها عزت و سربلند? م? بخشد.

ز?ان نادان?

ز?رک? و استفاده از عقل و تدب?ر از و?ژگ? ها? انسان مسلمان است. ا?ن و?ژگ? به مؤمن کمک م? کند تا بتواند حرف راست خو?ش را بر کرس? تصد?ق بنشاند و بد?ن ترت?ب از د?ن و مسلک خو?ش آگاهانه و به بهتر?ن وجه دفاع کند. امام هاد?(ع) در ا?ن باره م? فرما?ند: کس? که حق با اوست ول? سف?هانه عمل م? کند، ممکن است نور حقش را به سبب عمل سف?هانه اش خاموش سازد.

دست به دامان دهم?ن خورش?د

سلام بر تو ا? فرزند پ?امبر(ص)، ا? منزلگاه فرشتگان اله? و ا? خزانه دار علم. سلام بر تو ا? پ?شوا? دهم ش?ع?ان. سلام بر تو ا? دهم?ن نور هدا?ت و امامت. سلام بر تو ا? امام هدا?ت گر و چراغ تار?ک? ها و ا? پرچمدار پره?زگار?. سلام خدا و فرشتگانش بر تو باد.